Polskie Państwo Podziemne. Polskie Państwo Podziemne
kształtuje się w latach 1939-1940. Tworzą je Związek Walki Zbrojnej, w lutym
1942 przekształcony w Armię Krajową, tajna administracja kierowana przez
Delegata Rządu RP na Kraj oraz porozumienie partii politycznych (od stycznia
1944 pod nazwą Rada Jedności Narodowej). Skład tych porozumień ulega w czasie
okupacji zmianom, ale jego podstawę tworzą: Polska Partia Socjalistyczna –
Wolność, Równość, Niepodległość („Koło”), Stronnictwo Ludowe („Trójkąt”),
Stronnictwo Narodowe („Kwadrat”) oraz Stronnictwo Pracy („Romb”).
Struktura KG AK. Komenda Główna Armii Krajowej kieruje zbrojną działalnością
Polskiego Państwa Podziemnego. Poza oddziałami, stanowiącymi odpowiedniki
departamentów przedwojennego Ministerstwa Spraw Wojskowych, w skład Komendy
Głównej wchodzą komórki organizacyjne utworzone w warunkach konspiracyjnych:
Kierownictwo Dywersji („Kedyw”) i Szefostwo Biur Wojskowych. W KG znajdują się
też kierownictwa specjalnych formacji, np. Korpusu Zachodniego, Legionu
Śląskiego czy „Wachlarza”.
Tajne Komplety. Władze niemieckie likwidują polskie szkolnictwo wyższe i
średnie. Zakazują nauczania historii Polski, dziejów literatury polskiej,
geografii. Konfiskują książki wybitnych pisarzy polskich. Nauczanie zabronionych
przedmiotów staje się jedną z głównych form walki z okupantem. Podejmują ją
spontanicznie nauczyciele, którzy w październiku 1939 tworzą Tajną Organizację
Nauczycielską. Liczba uczniów „tajnych kompletów” rośnie przez całą okupację. W
roku szkolnym 1943/44 w zajęciach prowadzonych przez ok. 5500 nauczycieli
uczestniczy 90 tysięcy uczniów.
Drukarnie Czasów Wojny. Od 1940 w Warszawie działa największy w okupowanej
Europie podziemny koncern poligraficzny – Tajne Wojskowe Zakłady Wydawnicze KG
AK. Tajne „warsztaty” drukują książki, podręczniki, fałszywe dokumenty, ulotki,
czasopisma. Z maszyn schodzi kilka milionów egzemplarzy pism, ponad milion
broszur i druków zwartych, ok. miliona ulotek. Od grudnia 1943 nasilają się
aresztowania. Każda „wpadka” oznacza śmierć dla drukarzy i kolporterów. Podczas
Powstania koncern działa jawnie, ma kilka drukarni. Na początku września
bombardowania, a potem utrata elektrowni ograniczają ich działalność.
