Hochbergowie na Śląsku
Ród ten ma korzenie łużyckie i pochodzi z Miśni, skąd wraz z falą osadnictwa niemieckiego przybyli na Śląsk jego protoplaści.
W średniowieczu była to typowa rodzina rycerska, którą zaliczano do licznych w tych okolicach tzw. „rycerzy rabusiów”.
Przodkiem Hochbergów był żyjący na przełomie XV i XVI w. Konrad von Hoberg, który pełnił funkcję zarządcy księstwa świdnickiego wówczas należącego do Królestwa Czech.
Kupił on w 1509r. od Jana von Haugwitz zastaw królewski: Rogowiec, Rodosno, Świebodzice, Boguszów i dobra wraz z zamkiem Furstenstein w Górach Wałbrzyskich. Zamek ten zwany obecnie Książ stał się gniazdem rodowym rodziny, która zaczęła od 1714r. pisać się von Hochberg.
Następcy Konrada I pielgnowali odziedziczone dobra i wciąż je rozszerzali. W 1605r. od cesarza Rudolfa II Konrad III von Hoberg wykupił prawa do posiadanego majątku stając się jego dziedzicznym właścicielem.
W 1628r. Jan Henryk von Hoberg przekazał te dobra w dziedzictwie swojemu kuzynowi z Olszany Janowi Henrykowi von Hoberg.
23 września 1650r. Jan Henryk I otrzymał dziedziczny tytuł barona, a 12 lutego 1666r. tytuł hrabiego. 17 marca 1683r. rodzinę zaliczono do hrabiów Rzeszy.
Prywatne państwo Hechbergów
Wojna trzydziestoletnia przyniosła temu ewangelickiemu rodowi wiele cierpień i szkód. Hochbergowie szybko podniośli się jednak na nogi. Stworzyli „małe państewko” w tej części Śląska. Pod koniec XVIII w. rodzina zaczęła starać się o podniesienie swojego prestiżu.
Jan Henryk VI poślubiając Marię Emilię Anhalt-Kothen wżenił się w bardzo starą książęcą rodzinę Askańczyków. W 1830r. stał się dzięki temu dziedzicem należącego do tego rodu Wolnego Państwa Stanowego Pszczyny.
Jego syn Jan Henryk X na krótko przed śmiercią w 1850r. uzyskał tytuł książęcy dziedziczony na zasadzie primogenitury Furst von Pless oraz stworzył Wolne Państwo Stanowe Książ. Był też inicjatorem rewolucji przemysłowej w swoich dobrach.
W Górach Wałbrzyskich zapoczątkował tworzenie wzorcowych zakładów przemysłowych i kopalni.
Następny Hochberg Jan Henryk XI przerósł zdolnościami nie tylko swojego ojca, ale także swoich przodków. Posiadając ogromne latyfundia na Śląsku, a także Księstwo Pszczyńskie budował w nich: kopalnie węgla, fabryki, tartaki, browary. Stał się tym samym jednym z dziesięciu najbogatszych ludzi w Europie.
W 1905r. cesarz Wilhelm II naddał mu za zasługi w rozwoju Niemiec tytuł Herzog von Pless.
Jego syn Jan Henryk XV dyplomata niemiecki spokrewniony z angielską rodziną królewską przez swoją żonę Marię Teresę „Daisy” w dniu śmierci ojca odziedziczył olśniewającą fortunę. Dążył do zacieśnienia stosunków przyjaźni z władcą Niemiec wielokrotnie goszcząc go w swoich dobrach.
Do historii Pszczyny przeszły wspaniałe polowania w książęcych lasach oraz spotkania dyplomatyczne w zamku.
Król Polski czy król Śląska?
Podczas I wojny światowej Wilhelm II właśnie rezydencje Hochbergów uznał za najlepsze miejsce do ulokowania głównego sztabu swoich wojsk.
Prawdopodobnie właśnie w Pszczynie podjęto decyzję o wyznaczeniu Jana Henryka XV na kandydata do tronu polskiego, gdy w 1916r. wojska niemieckie i austro-węgierskie zajęły ziemie polskie zaboru rosyjskiego. Kandydatura ta spotkała się jednak ze sprzeciwem cesarza austriackiego.
Po długich sporach Hochbergowie przegrali walkę o tron z Habsburgami z Żywca.
Jan Henryk XV wcale jednak nie myślał o utracie szansy na własne państwo w tej części Europy. Po zakończeniu I wojny światowej stał się orędownikiem Wolnego Państwa Śląskiego, na którego stanąłby czele.
Powstania śląskie oraz decyzje zwycięzców wojny spowodowały, że musiał zrezygnować z tych planów.
Wystawne życie spowodowało również, że zaczął tracić rodową fortunę. Plebiscyt zadecydował o włączeniu Księstwa Pszczyńskiego do Polski. Wiązało się to z nałożeniem podatków oraz zerwaniem z dotychczasowym, głównym odbiorca produkcji, czyli z Niemcami.
Jan Henryk XV pogodził się z konsekwencjami powojennymi, nie mógł jednak dorównać zdolnościami swojemu ojcu.
W latach dwudziestych kryzys jego małżeństwa z Daisy spowodował, że musiał podzielić się z nią swoimi dobrami, a w końcu rozwieść. W latach trzydziestych jego synowie i rząd polski starali się przejąć majątek. Skończyło się to zarządem komisarycznym oraz w konsekwencji nacjonalizacją części Księstwa Pszczyńskiego.
Po śmierci Jana Henryka XV w 1938r. księciem został jego najstarszy syn Jan Henryk XVII. Wyemigrował on do Anglii i przyjął obywatelstwo brytyjskie, za co rząd hitlerowski w Niemczech odebrał mu cały majątek.
Nie miał on potomków i zmarł w 1984r. W chwili obecnej głową rodu jest jedyny wnuk Jana Henryka XV, Bolko Konstanty von Hochberg.
Zostaw komentarz